NAMAZ BİBLİYOGRAFYA

Müslümanlar için ibadet etmek farz kılınmıştır. Farz kılınan ibadetler içindeyse en mühimi namazdır. Ancak farz namazın yanında bir de müminlerin kendi istekleri doğrultusunda kıldıkları namazlar vardır.

Teheccüd Namazı (Gece Namazı):

“Ey Resûlüm. Gece vakti de uyanıp, sadece sana mahsus fazladan bir ibadet olarak teheccüd namazını kıl. Umulur ki Rabbin seni övülmüş bir makam olan en büyük şefaat makamına çıkarır.”(İsra, 17/79)

Teheccüt namazı, müslümanlara farz kılınan yatsı namazından sonra kılınan, iki, dört ya da sekiz rekatlık kılınabilen namazdır. Müslümanların üzerine farz olmayan ancak yukarıdaki ayettede yüce yaratanın, peygamber efendimize “kıl” dediği bir namaz olması hasebiyle, tüm müminlere sünettir. Teheccüt namazı, yatsı namazının ardından hemen kılınabileceği gibi, gece bir süre uyuyup, uyandıktan sonra da kılınabilmektedir.

Teheccüd namazını kılmak isteyen müminlerin dikkat etmesi gereken önemli bir husus bulunmaktadır. Bu namazı kılacak olanlar, mutlaka yatsı namazından sonra kılınan vitr namazından önce kılmaya özen göstermelidir. Eğer teheccüd namazı, bir süre uyuduktan sonra kılınacak ise, bu durumda vitr namazı da geceye, teheccüd namazı sonrasına bırakılmalıdır. Zira vitr namazının gecenin son namazı olarak kılınması daha faziletlidir.

Vitr Namazı:

Vitr namazı, yatsı namazının ardından kılınan üç rekatlık bir namazdır. Farz olmayan vitr namazı, vacip sayılmaktadır. Vitr namazı tek sayılar kadar rekatlar halinde kılınabilir. Bu noktada yaygın görüş üç rekat kılınması yönündedir. Ayrıca gece en son kılınan namaz olması makbuldür.

İşrak Namazı:

İşrak namazı, güneşin doğumundan sonra, 40-50 dakika geçtikten sonra kılınan namazdır. Müminler için işrak namazı iki rekat olarak kılınır. Oldukça faziletli bir namaz olan işrak namazı hakkında peygamber efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:

“Bir kimse sabah namazını cemâatle kıldıktan sonra oturup güneş doğuncaya kadar zikir ile meşgul olsa, güneş doğunca da iki rekat (İşrak) namaz kılsa, bir nafile hac ve umre sevabına nail olur.” (İhyâ, I. 336)

Kuşluk namazı (Duha namazı):

Güneşin doğmasının ardından, günün dörtte biri kadar bir zaman geçince başlayan vakte kuşluk vakti denmektedir. İki rekattan on rekata kadar kılınabilinen, nafile namaz olan kuşluk namazı, güneşin batıya doğru kaymaya başladığı an olan zeval vaktine yarım saat kalıncaya kadar kılınabilir.

Peygamber efendimizin kuşluk namazıyla ilgili hadisleri bulunmaktadır.

Kuşluk namazı iki rekat olarak kılınabilmektedir. Yaygın olanı da budur. İki rekat olarak kılınan kuşluk namazıyla ilgili peygamber efendimiz şöyle buyurmuşlardır:

“Bir kimse kuşluk namazının iki rekatına devam etse, günahları deniz köpüğü kadar çok olsa bile affolunur.” (Tirmizi, Vitr, 15)

Dört rekat kılınan kuşluk namazı için peygamber efendimiz şöyle buyurmuştur:

“Ey Ademoğlu! Günün evvelinde benim için dört rekat namaz kıl ki, ben de günün sonunda seni kollayayım” (et-Terğip ve’t-terhib, c. 1, s. 464)

Evvabin namazı:

“Bir kimse Akşam namazından sonra hiç konuşmadan altı rekat namaz kılsa, o namaz (sevap bakımından) on iki senelik ibadete denk olur.” (Tirmizi, Mevakit, 204)

Peygamber efendimizin buyurduğu gibi, evvabin namazının sevabı çoktur. Evvabin kelimesinin anlamı, tevbe ederek Allah’a yönelen kişi demektir. Evvabin namazı, akşam namazından sonra, iki rekattan altı rekata kadar kılınabilen namazdır.

Abdest Şükür Namazı:

“Her kim şu benim aldığım gibi abdest alır ve aklından bir şey geçirmeyerek iki rekat namaz kılarsa geçmiş günahları af olunur.” (Buhari, Vudû, 14)

Peygamber efendimizin hadis-i şerifinde buyurdukları gibi, abdest ya da boy abdesti alındıktan sonra uygun bir vakit bulunursa, vücuttaki ıslaklık tam olarak kurumadan kılınması gereken, iki rekatlık namazdır.

Tahiyyetü’l Mescid Namazı:

Tahhiye, selam vermek anlamına gelmektedir. Mescid ise camiileri ifade etmektedir. Kılınan bu namaz camiilere ilk girildiğinde, selam vermek maksadıyla kılınan iki veya daha fazla rekatlar olarak kılınabilen namazdır. Camiiye girer girmez daha oturmadan kılınması uygundur.

Yolculuk Namazı:

Yolculuğa çıkılmadan önce iki rekat olarak namaz kılmak mendup yani sevilen, hoş karşılanan durumdur.

“Bir kimse sefere çıkmayı isterken çoluk çocuğunun yanında kılacağı iki rekat namazdan daha üstün bir şey bırakmış olmaz. -Namaz onun yerine hayru’l Halef olur.-” (Tebarâni)

Küsüf ve Husuf Namazı:

Küsüf ve Husuf namazı, peygamber efendimizin güneş ve ay tutulması zamanlarında kıldıkları, iki rekatlık namazdır. Güneş tutulması için cemaatle kılınabilen namaz, ay tutulmasında cemaatsiz kılınır. Bu namazların camiilerde kılınması sünnettir.

Şükür Namazı:

Allah’ın biz kullarına bahşettiği nimetlerden ötürü şükretmek bütün insanların yapması gerekendir. Şükür namazı da iki rekat olarak kılınan, Allah’ın insanlara verdiklerine şükredildiği bir namazdır. Beklenen herhangi bir durumun gerçekleşmesi halinde kılınması uygundur.

İstihare Namazı:

İstihare Namazı, birinin herhangi bir durumun kendisi için hayırlı olup olmadığına işaret eden bir manevi bir rüya görebilmek için kılınan iki rekatlık namazdır. Namaz kılındıktan sonra, abdestli olarak kıbleye dönülüp yatılır.